Onderzoek: Imagocrisis investeerders: slechts 1 op de 10 ondernemers wil verkopen aan een investeerder
Investeerders en ondernemers verschillen sterk van inzicht over de toegevoegde waarde van investeerders bij bedrijfsovernames. 90% van de investeerders vindt dat een investeringsfonds een positief effect heeft op de ondernemingswaarde, terwijl slechts 40% van de ondernemers eenzelfde mening is toebedeeld. 73% van de ondernemers denkt dat het belang van een investeerder afwijkt van het bedrijfsbelang. Ondanks dat circa 59% van de ondernemers vindt dat investeringsfondsen goed zijn de voor de Nederlandse economie, zou slechts 9% willen verkopen aan een investeerder.
Dat en meer blijkt uit de jaarlijkse Bedrijfsovername-Monitor, die is uitgevoerd in opdracht van Marktlink Fusies & Overnames. Het onderzoek werd voor het vierde jaar op rij telefonisch uitgevoerd onder tweehonderd MKB-bedrijven met tien tot tweehonderd medewerkers. Tevens zijn dit jaar 70 investeerders gevraagd naar de ontwikkelingen in de overnamemarkt.
Verschil in waardering
Uit de jaarlijkse monitor valt op te maken dat er een enorm verschil is over hoe ondernemers en investeerders tegen overnames aankijken. Investeerders kijken bij bedrijfsovernames met name naar het management en de groeipotentie, terwijl ondernemers zelf veel meer waarde hechten aan het opgebouwde klantenbestand en de naam van de onderneming. Slechts 10% van de ondernemers denkt dat management het belangrijkst is voor de waarde perceptie en slechts 15% van de ondernemers denkt dat investeerders handelen vanuit het bedrijfsbelang. Een kwart van de investeerders (26%) erkent dat investeringsfondsen een imagoprobleem hebben.
Tom Beltman, partner bij Marktlink Fusies & Overnames: “Wij zijn best geschrokken van de resultaten. De rol van investeringsfondsen neemt enorm toe in het MKB. In circa de helft van de transacties is een investeringsfonds betrokken. Dat is een verdubbeling ten opzichte van vijf jaren geleden. Het is daarom jammer dat het vertrouwen in investeringsfondsen zo laag is. Uit recent onderzoek, uitgevoerd in opdracht van de Minister van Financiën, blijkt namelijk dat investeringsfondsen een positieve invloed hebben op de economie. Met de uitkomsten van de Marktlink Monitor en het bespreekbaar maken van dit onderwerp hopen wij investeerders en ondernemers meer met elkaar te verbinden en zo het vertrouwen in de fondsen te verbeteren.”
Sterke stijging in koopprijzen
Investeerders blijken somberder over ondernemingswaarden dan ondernemers. Waar ondernemers (82%) denken dat de waarderingen van bedrijven toenemen, denkt maar 25% van de investeerders dat de multiples stijgen. Gemiddeld gokken verkopers op circa 8,4 keer de jaarwinst (in 2016 9,4 en in 2015 8,8 keer) en dat is veel hoger dan het marktgemiddelde van 6.
Beltman: “Wij zien in 2017 een duidelijke stijging van de prijzen. Als gevolg van de hoeveelheid kapitaal in de markt bij investeerders, strategische partijen met liquiditeitsoverschotten, banken die weer meer financieren en toenemende concurrentie wordt er 10% tot 20% meer betaald voor bedrijven dan een jaar geleden.”
Verkoopbereidheid genormaliseerd
De aantrekkende economie zorgt ervoor dat de meeste ondernemers momenteel minder genegen zijn hun bedrijf in zijn geheel te verkopen. 97% van de ondernemers denkt dat de waarde van het bedrijf de komende jaren gelijk blijft of toeneemt en verwacht dus dat een verkoop op middellange termijn meer geld in het laatje brengt. 44% verwacht dat het zelfs pas over een decennium relevant wordt. Vorig jaar dacht 40% van de ondernemers binnen vijf jaren de onderneming te willen verkopen dit jaar is dat slechts 25% (vierjaarsgemiddelde is 30%).
Beltman: “Een belangrijke verklaring voor de daling ligt bij de positieve ontwikkelingen in de economie. Waar vorig jaar, na jaren van neergang, de resultaten aantrokken maar het vertrouwen nog broos was, waren meer ondernemers moe en toe aan verkoop. Nu het MKB echt op stoom ligt is de verkoopbereidheid weer genormaliseerd en hebben ondernemers geloof in de toekomst. Zij stellen verkoop nog even uit. Dit is een echte vertrouwensindicator.”
Een grote meerderheid van zowel de ondernemers (65%) als de investeerders (96%) denkt dat zich momenteel een goed moment voordoet om bedrijven te verkopen. Het afgelopen jaar heeft 79% van de investeerders een onderneming toegevoegd aan hun portefeuille en 66% heeft een onderneming verkocht. Beltman: “Het is een ware verkopersmarkt. Voor de meeste bedrijven weten wij meer dan 35 belangstellenden te vinden. Naast investeerders zien wij momenteel ook weer veel internationale bedrijven kijken naar groei en expansie middels overnames.” Opvallend is dat zowel de investeerders (60%) als de ondernemers (54%) grotendeels denken dat er maximaal vijf geïnteresseerden te vinden zijn als een bedrijf in de etalage wordt gezet.
Pre-exit overname blijft populair onder jonge ondernemers
De pre-exit overname blijkt voor ruim 50% (2016 40%) van de ondernemers een interessante optie te zijn. Met een pre-exit is de ondernemer in staat om het vermogen dat vast zit in de onderneming grotendeels privé veilig te stellen. ‘Bij een pre-exit richten de verkoper van een bedrijf en een investeerder een holding op, waarin zij beiden deelnemen”, vertelt Beltman. “De holding wordt dan volledig eigenaar van het bedrijf. En de verkoper blijft de onderneming leiden om het bedrijf door te laten groeien. Na vijf tot zeven jaar neemt hij definitief afscheid.”
De helft van de ondernemers staat er voor open een deel van de waarde uit het bedrijf te halen. Tom Beltman signaleerde de pre-exit trend al eerder: “Ondernemers leven niet langer in de toekomst, maar in het heden. Als zij nu kunnen cashen om meer van het leven te kunnen genieten, dan laten ze dat niet na. Maar dat veertig procent er voor open staat hadden we niet verwacht. Dit verklaart ook waarom juist 55% van de groep ondernemers tussen 18-45 jaar hier voor open staat.”
Meer dan de helft van ondernemers tot 55 jaar staat open om een deel van de waarde uit de onderneming te verzilveren maar wil wel binnen de onderneming actief blijven. Gezien het feit dat investeerders als eerste kijken naar het aanwezige management is de pre-exit een goede optie voor het creëren van waarde binnen de organisatie voor deze groep investeerders.